EEN NIEUW MENTAAL MODEL VOOR NEDERLAND

stap uit je bubbel

Uit je bubbel is een open source project dat op zoek gaat naar een nieuw mentaal model voor Nederland. Doe mee zodat we de polarisatie en verharding een alternatief bieden met samen kritisch denken en werken aan oplossingen. 

Wat is een bubbel eigenlijk?
Nee, echt. We moeten snappen hoe deze echokamers werken. Hoe ze ons brein hacken. Hoe ze ons van elkaar vervreemden. Hoe we deze bubbels doorbreken. Hoe we weer samen gaan werken aan onze toekomst.

Wij presenteren de Bubbel Canvas! (v1). Een handige tool om te zien in welke bubbel jij terecht bent gekomen en hoe die van een ander eruit ziet.

Het Bubbel Canvas helpt je met andere mensen in gesprek te gaan over hoe jullie naar een thema kijken. Je leert elkaars “bubbels” (denkwereld) zien, begrijpt de verschillende perspectieven, en bouwt samen aan nieuwe ideeën of oplossingen.

Waarom dit project?

Het huidige beleid lijkt steeds minder goed te functioneren in een wereld die complexer wordt. Voorbeelden zijn het toeslagenschandaal, de oplopende inflatie of onze verslechterende concurrentiepositie.

Ook staan we aan de vooravond van een nieuwe economische werkelijkheid: een post-schaarste samenleving waarin we niet langer beperkt worden door arbeid. Dankzij technologische vooruitgang zoals robots en AI kunnen we de fysieke realiteit als het ware ‘prompt engineren’—ideeën en creaties worden binnen enkele minuten werkelijkheid.

Mensen trekken zich steeds meer terug in hun eigen bubbels en verschuilen zich daar zelfs voor andere perspectieven. Steeds vaker leidt dit tot radicalisering binnen die bubbels. Het is als een verslavende drug – het voelt goed om gelijk te krijgen van je soortgenoten, maar het vreet aan de fundamenten van onze samenleving. Deze ontwikkelingen brengen onrust in de maatschappij en leiden tot verharding, radicalisering en polarisatie.

drie hoofdvragen

1. Definiëren van een bubbel: wat is (de anatomie van) een bubbel? Onderzoeken wat bubbels zijn en hoe ze onze manier van denken en handelen beïnvloeden. Zowel op individueel als op groepsniveau de anatomie van een bubbel vaststellen. Hoe werkt deze ‘Grote Zelf-Bevestigings-Machine’, dit interne-algoritme?
2. Verbinden van bubbels: hoe krijgen we de bubbels weer in gesprek?
 Inzicht en tools om verschillende bubbels weer met elkaar in dialoog te brengen. Hoe stappen we uit onze echokamers om samen oplossingen te bedenken en realiseren.
3. Wat is het nieuwe mentale model van Nederland? Met welk mentaal model kan Nederland weer kritisch denken, zodat we samen groeien en bloeien? Een raamwerk creëren dat first principles denken, open-minded denken, flexibel denken en ondernemend denken bevordert in Nederland. Zodat onze verdien- en verzorgingsstaat weer kan gaan werken voor ons allemaal.

"I believe that one of the greatest human failures is to prefer to be right, than to be effective." Stephen Fry

Wat gaan we doen

Het project start met een essay (januari 2025) met de kernconcepten uitgelegd, de opmaat naar een boek. Omdat sommige ideeën meer ruimte nodig hebben dan een X-post.

Wekelijkse blogs met reflecties, perspectieven en inzichten. Twee keer per week, zonder clickbait.

(start maart 2025)

Bezoeken, onderzoek en verbinden van maatschappelijke, ideologische en mentale bubbels voor inzichten in de mentale modellen, bias en groepsdynamiek.

De ontologie moet een model bieden voor diverse vormen van onderzoek die we met partners willen gaan uitvoeren.

(start april 2025)

Long form podcast gesprekken. Inzicht in de perspectieven, mentale modellen en bubbels van (tech)ondernemers, domein experts, economen, filosofen, activisten, politici, e.a.

(start februari 2025)

In onze lezing en workshops ‘Uit je bubbel’ nemen wij de deelnemers mee in de valkuilen van ons denken en onze manier van redeneren. Met inspirerende voorbeelden en verhalen houden we de groep een spiegel voor en bieden we een praktische toolbox aan voor betere besluitvorming, zowel in je persoonlijke als professionele leven.

De komende 2 kwartalen gaan we experimenteren met het Canvas en het Playbook. Wil jij een ‘uit-je-bubbel’-workshop doen met collega’s of met een groep, neem dan contact met ons op.

Content in diverse vormen waarmee Nederland beter wordt in kritisch denken. Tools om je bullshit-detector te upgraden! 

De eerste kwartalen is gericht op het doorontwikkelen van het Bubbel Canvas en Playbook. We zullen steeds meer tools voor kritisch denken en dialoog toevoegen. Het experimenteren met en het bieden van instrumentarium is een belangrijk onderdeel van het project.

(vanaf 2026) Het maken van ‘kunst’objecten waardoor mensen bubbels gaan ervaren. Omdat sommige waarheden alleen via de verbeelding binnenkomen.

We werken aan een ontologie van het Bubbel Model. 31 Januari 2025 presenteerden wij de white paper ter review en co-creatie. 

whitepaper Bubbel Ontologie

Om gestructureerd te werken aan antwoorden op de drie hoofdvragen zijn definities en is een onderliggende architectuur met bouwblokken cruciaal. Waar hebben we het precies over als we zeggen “je zit in je bubbel”, “kom eens uit je bubbel”, of “die bubbel is aan het radicaliseren”. Daarom introduceren we een Bubbel Ontologie (v1.0) die een geformaliseerde, samenhangende manier biedt om te begrijpen hoe individuen en groepen hun overtuigingen vormen en in stand houden. Zo kunnen we houvast geven aan de populair-maatschappelijke discussies maar ook een bijdrage zijn in wetenschappelijke onderzoeken naar (de oorzaken van) polarisatie en verharding. Bekijk onze whitepaper met een georganiseerde aanpak en eerste inzichten, aangeboden als open source document. Doe mee en deel jouw expertise of ideeën om samen nieuwe perspectieven te creëren!

Missie

Nederland beter maken in kritisch denken

Een nieuwe mentale toolbox

Het beoogd resultaat is een concreet en toepasbaar mentaal model dat Nederlandse burgers, beleidsmakers en ondernemers inspireert om vanuit verbinding en kritisch denken samen te werken aan een betere toekomst. Een Nederland waar we weer kunnen praten. Dit is geen kumbaya-project. Dit is een noodzakelijke reset van hoe we denken en praten. Want als we dit niet fixen, kunnen we al die andere problemen wel vergeten.

beter in kritisch denken

First principles denken

problemen aanpakken vanuit de basis, omdat je brein je constant voor de gek houdt.

Open-minded denken

Het durven uitdagen van eigen aannames, ook als het pijn doet.

Flexibel denken

Bereidheid om mee te bewegen met veranderingen, ook kunnen afleren.

Ondernemend denken

Data gedreven naar oplossingen zoeken. Falen mag, niet leren van fouten niet.


"is dit beleid of is hier over nagedacht"? - Paul Schaefer